W skutek rozwoju portów, a przede wszystkim budowy pirsów przeładunkowych w głąb otwartych akwenów (np. pirs rudowy i paliwowy w Gdańsku), konieczne stało się posiadanie statków pożarniczych typu ciężkiego do działań ratowniczo – gaśniczych w tych akwenach jak i na redzie, np. podczas wprowadzania zbiornikowców.
W wyniku starań w 1976 r. Stocznia „Wisła" w Gdańsku przekazała Zarządowi Portu Gdańsk prototypowy zalewowy statek pożarniczy PSZ-1000, któremu nadano nazwę STRAŻAK 4. Wyniki prób w pełni potwierdziły założenia projektowe. Statek osiągnął prędkość 13,8 węzła przy 100% mocy. Stałość na kursie bardzo dobra. Zastosowany układ dwu śrub napędowych pozwolił osiągnąć bardzo dobre właściwości manewrowe. Hałasy w pomieszczeniach nie przekraczały wartości dopuszczalnych. Walory taktyczno - bojowe statku jako jednostki do obrony portów okazały się zadowalające, a warunki bytowe spotkały się z uznaniem załogi.